Tropikal veya subtropikal iklim kuşağında yer alan ülkeler bitki ve hayvan çeşitliliği açısından diğer ülkelere göre çok zengin. Tropikal ülkeler ise bu zenginliğin en yoğun görüldüğü bölgeler olarak ön plana çıkıyor. Bu zenginlik dünyanın globalleşmesi ile birlikte artık yalnızca bu ülkeleri değil tüm dünyanın ihtiyaçlarını karşılıyor diyebiliriz. Bu duruma en güzel örneklerden biri tropikal veya egzotik meyveler. Bu sıra dışı meyveler gerek görünümleri ile gerekse orijinal tatları ile tüm dünyanın beğenisini kazanıyor. Tropikal meyvelere olan rağbetin artmış olması bu bitkilerin pazarlama oranını da artırıyor. Tropikal meyveler anavatanları dışında artık ülkemizin içerisine dahil olduğu pek çok ılıman ülkede yetiştiriliyor.
Tropik bölgelerde doğal olarak bulunan bitkiler ve hayvanlar iklimin etkisiyle genellikle çok renkli ve güzel bir görüntüye sahip oluyor. İşin bitki tarafında, meyveler özelinde ise bu güzel görünüm çok çeşitli tatlarla birleşince insanlar bu meyveleri severek tüketiyor. Tropikal meyveler direkt olarak tüketildiği gibi birçok yiyecek – içecek ürününün içerisinde de değerlendiriliyor.
Dünyada yetiştirilebilen ve tüketilebilen birçok tropikal meyve türü var. Bunlar arasında ise tüm dünyada büyük popülerlik kazanan ve çok daha fazla tüketilen türler var. Popülerliğin ve fazla tüketimin çok çeşitli nedenleri var. Bu nedenlere ve meyvelerin kökenlerine göz atmak isterseniz sayfayı aşağıya doğru sürüklemeniz yeterli olacak! Keyifli ve bol meyveli bir yolculuğa hazır mısınız?
1. Avokado
Bilimsel adı “Persea americana” olan ağacın meyvesini pek çoğumuz yakından tanıyoruz. Dünyada milyonlarca insanın severek tükettiği avokado bu ağaç türünün bizlere bir armağanı diyebiliriz. Bazı bölgelerde “timsah armudu” olarak da...
Avokado dünya üzerinde, insanlar tarafından en çok tüketilen tropik meyvelerden bir tanesi. Anavatanı Orta Amerika özellikle de Meksika olan Avokado iklim ve toprak şartlarına kolay adapte olabildiğinden dolayı dünyanın pek çok yerinde üretilmeye başlandı. Avokado Meksika mutfağının vazgeçilmez elementlerinden biriyken günümüzde pek çok ülke mutfağının reçetelerine girmeyi başardı. Sağlıklı beslenmenin yeni trend olması ve avokadonun çok sağlıklı ve besleyici bir meyve olması da bu durumda etkili oldu. Artık avokado egzotik bir meyve olmaktan çıktı ve içimizden biri haline geldi. Avokado ülkemizde de bol miktarda üretiliyor ve tüketiliyor.
2. Ananas
Ananas ağacı ve lezzetli meyvesi günümüzden yaklaşık 500 yıl önce keşfedildi. O günlerde Ananas yalnızca Güney Amerika bölgesinde yetişiyorken şimdilerde ise tropikal iklim kuşağında yer alan tüm bölgelerde ananas yetiştiriciliği...
Dünyanın en popüler ve nevi şahsına münhasır mutfaklarından biri olan İtalyan mutfağının “baş düşmanı” ananas tüm dünyada en çok sevilen egzotik meyveler arasında yer alıyor. İşin şakası bir yana İtalyanlar yalnızca pizzaya ananas koyulmasına karşılar. Onlar da en az dünyanın geri kalanı kadar ananas seviyorlar. Bal gibi tadıyla, muhteşem aroması ve kokusuyla ananas meyve olarak tüketilmesinin yanında pek çok gıda ürününün içerisinde kullanılıyor. Ananas aynı zamanda pek çok kokteyl ve içeceğin yapımında da kullanılıyor. Ananasın anavatanı Güney Amerika olsa da iklim ve toprak şartlarının uygun olduğu pek çok yerde ananas yetiştiriliyor.
3. Mango
Mango günümüzde pek çok insanın tanıdığı bir meyve haline geldi. Kökeni Hindistan ve Güney Asya olan mango artık neredeyse mahallemizdeki marketlerde, manavlarda bulunur hale geldi. Durum böyle olunca mango insanlar...
Devasa ve uzun ömürlü ağaçlarda yetişen mango son dönemin en popüler tropik meyveleri arasında yer alıyor. Mango da tıpkı ananas ve avokado gibi dünyanın pek çok bölgesinde yetiştiriciliği yapılan meyvelerden bir tanesi. Mango görüntüsüyle, tadıyla kokusuyla insanda öyle taze duygular uyandırıyor ki bu özel meyveye kayıtsız kalmak çok zor. Anavatanı Hindistan civarı olan mango artık tüm dünyada mutfaklara ve gıda endüstrisine girmiş durumda. Mango ülkemizde de bolca üretiliyor. Türkiye’de ortalama bir markette mango meyvesi bulmak artık çok kolay. Bu durum dünyada da böyle ve mango tüketimi gün geçtikçe artıyor.
4. Papaya
Tropikal iklimde yetişen meyvelerin en sevilenlerinden ve insan sağlığına çok faydalı olduğu bilinen papaya, lezzetiyle de damakları çatlatıyor. Görünüşü kavuna biraz da balkabağına benzeyen papaya’nın tadı ise bala benziyor. Tabii...
Papaya Orta Amerika ve Güney Amerika’nın kuzeyinde doğal olarak yetişen bir meyve. Papaya’nın farklı türleri Tayland ve Hawaii gibi bazı tropik bölgelerde de yetişiyor. Papaya kavun ağacı olarak adlandırılan bir bitkinin meyvesi. Papaya birçok egzotik meyve gibi görüntüsü, rengi ve kokusuyla iştahları kabartıyor. İnsan sağlığına çok faydalı bir meyve olduğu bilinen papaya’nın dünyada tüketimi de artmış durumda. Papaya’nın olgun meyveleri özellikle tatlılarda ve şekerlemelerde kullanılıyor. Olgunlaşmamış meyveler ise daha çok yemeklerle birlikte pişirilerek tüketiliyor.
5. Ejder Meyvesi (Pitaya)
Dünyanın en popüler egzotik meyvelerinden birisi kesinlikle pitaya. Türkiye’de ejder meyvesi olarak bilinen bu tropik meyve yağlıboya tablolardan çıkmış görüntüsü ve muazzam tadı ile ön plana çıkıyor. Yalnızca görünüşünden etkilenerek...
Orijinal ismi “pitaya” olan ejder meyvesi son dönemde öyle bir popüler oldu ki artık Pazar tezgahlarında bile kendisine rastlar hale geldik. Dünyadaki popülerliği farklı özelliklerinden geliyor olsa da bizdeki popülerliği tırnak içinde “kaymak tabaka”nın sofralarında yer etmesinden sonra arttı. Tabii ki ejder meyvesi yalnızca popüler kültürün ürünü olan bir meyve değil. İnanılmaz güzel bir görüntüsü ve bir o kadar da güzel tadı var. Aynı zamanda insan sağlığı için de çok faydalı. Anavatanı Orta ve Güney Amerika olan “dragon fruit” günümüzde ılıman iklime sahip pek çok ülkede üretiliyor.
6. Guava
Guava, Güney Amerika ve Orta Amerika kıtalarında doğal olarak yetişen ve şimdilerde ise yetiştiriciliği de yapılan çok özel bir bitki. Meyvesi çok lezzetli olan Guava en sevilen egzotik meyvelerden biri...
Guava meyvesinin anavatanı pek çok egzotik meyve gibi Orta Amerika ve Meksika kıyıları olan Guava günümüzde tropik iklime sahip pek çok yerde yetiştiriliyor. Guava’nın bu denli popüler olmasındaki ilk sebep meyvenin turunçgillerin türlerinin tamamından daha fazla C vitamini içermesi diyebiliriz. Bu tropikal meyve adeta etrafa sağlık saçıyor. Kendisine has bir tadı olan guava birçok tatlı ve içeceğin yapımında kullanılıyor. Aynı zamanda işlenmemiş haliyle de sıklıkla tüketiliyor.
7. Çarkıfelek (Passiflora)
Dünyanın büyük bir bölümünde “passion fruit” olarak bilinen çarkıfelek meyvesi, tüm egzotik meyveler arasında popülerliği ile dikkat çekiyor. Bunun nedeni ise harika bir tada sahip olması ve “passiflora” isimli etken...
Ünlü passiflora maddesinin kaynağı bu bitki. Hem de meyveleri çok lezzetli. Çarkıfelek bitkisinin meyveleri “passion fruit” olarak biliniyor. Bunun sebebi ise meyvenin çok lezzetli bir tadı olması ve sakinleştirici etkisinin olması diyebiliriz. Latince orijinal ismiyle passiflora bitkisinin dünya üzerinde 500’den fazla türü bulunuyor ve bu türlerin hepsinin meyvesi yenmiyor. Bu nedenle doğadan bu bitkiyi toplayacaksanız dikkatli olmak da fayda var. Tabii ki bunu yapmak için Türkiye sınırları dışına çıkmak lazım. Passiflora ülkemizde doğal olarak yetişmiyor. Çarkıfelek meyvesinin anavatanı Brezilya; ancak bu bitki tropik iklim kuşağında yer alan tüm ülkelerde yetiştirilebiliyor.
8. Hindistan Cevizi
Hindistan cevizi uzun yıllardır gıda ürünü olarak tüketilen bir meyve. Dünyanın birçok bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen Hindistan cevizinin anavatanı ise adından da anlaşılacağı üzere Hindistan. Bu çok özel meyvenin kullanım...
Hindistan cevizi ilk olarak evlerimize pasta veya tatlı süslemesi olarak girdi. Bu malzeme Hindistan cevizinin işlenmiş haliydi. Günümüzde ise ülkemizde, Hindistan cevizi işlenmeden meyve haliyle tüketiliyor. Kökenini adın da anlaşılacağı üzere Hindistan’dan alan meyve tüm dünyada seviliyor. Hindistan cevizi meyve olarak tüketilmesinin yanında birçok içecek ve gıda maddesinin içine de giriyor. Hindistan cevizi yağı, Hindistan cevizi sütü ve Hindistan cevizi ihtiva eden birçok ürün piyasada talep gören ürünler olarak karışımıza çıkıyor. Bu özel meyvenin kabuğundan da birçok ürün elde ediliyor.
9. Durian
Çok ilginç bir tropikal meyve olan durian ilginç olması nedeniyle adından sıkça söz ettirmeyi başarıyor ve dünyanın bazı bölgelerinde çok sevilerek tüketiliyor. Durian’ın ilginç tarafı halk arasında “cennet ve cehennem”...
Durian meyvesi kötü kokusu ile nam salmış durumda. Bu kötü kokunun sebebi ise meyvenin kabuğu. Durian kabuğu soyulduktan sonra lezzetli mi lezzetli bir meyve haline geliyor. İçinden çıkan mucizeyi tarif etmek mümkün değil. Sporcular ve sağlıklı yaşam hedefi olan kişiler için son derece faydalı olan durian’ın menşei Güney ve Güneydoğu Asya. O bölgelerde çok daha sık tüketilen meyvenin bazı ülkelerde kamusal alanlara ve otellere sokulması yasak. Durian’ın kötü koku problemi çözüldüğünde dünyada daha çok tüketilen bir meyve olacağını düşünüyoruz.
10. Pomelo
Pomelo Asya’nın tropikal bölgelerinde doğal olarak yetişen bir bitki ve meyveleri insanlar tarafından sıklıkla tüketiliyor. Türkçede Çin greyfurdu İngilizce ise shaddock olarak bilinen bitkinin Latincedeki orijinal ismi “Citrus maxima”. Zaten...
Tadına ve görüntüsüne çok aşina olduğumuz greyfurt meyvesinin yakın akrabası olan pomelo meyvesi dünyanın birçok bölgesinde “tatlı greyfurt” veya “Çin greyfurdu” olarak da biliniyor. Tatlı bir meyve olması ve diğer turunçgiller gibi C vitamini deposu olması pomelo’nun gün geçtikçe popülerliğini artırıyor. Zaten Asya bölgesine uzun süredir popüler olan ve severek tüketilen pomelo tüm dünyada bilinmeye ve sıkça tüketilmeye başladı. Ülkemizde de pomelo’yu tezgahlarda görmeye başladık. Bu leziz meyvenin anavatanı ise Çin ve yakınında bulunan Asya ülkeleri diyebiliriz.
11. Liçi
Türkçede Liçi ve Kral meyvesi olarak bilinen egzotik meyvenin kökeni Çin’e dayanıyor. Çin’in güney bölgelerinde tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişen Liçi, günümüzde ise Hindistan, İsrail, Filipinler ve ABD’nin uygun iklim...
Çin ve bölge ülkelerde yüzlerce yıldır hem doğal olarak yetişen hem de yetiştiriciliği yapılan meyvelerden biri de liçi. Özellikle Çin’de liçi çok önemli bir meyve olarak kabul ediliyor ve adına “kral meyvesi” de deniyor. Tam bir C vitamini deposu olan liçi son yıllarda tüm dünyada ünlü olmaya başladı. Bu egzotik meyvenin ülkemizde de yetiştiriciliği yapılıyor. Liçi geç olgunlaşan ve büyüyen bir meyve olduğu için yetiştiriciliği çok kolay değil. Bu durum da liçi meyvesinin kıymetine kıymet katıyor.
12. Longan
Longan meyvesi liçi ve rambutan gibi popüler tropikal meyveler ile yakından akraba. Longan bu meyvelere nazaran biraz daha subtropikal iklimlerde yaşamaya ve yetiştirilmeye uygun yapısıyla ön plana çıkıyor. Türkçede ejderha...
Ülkemizde de yetiştiriciliği yapılan egzotik meyvelerden biri olan longan tam bir antioksidan deposu. Aynı zamanda kilo vermek isteyenler de sıklıkla bu meyveyi tüketiyor. Longan meyvesi liçi ve rambutan meyvelerinin yakın akrabası. Bu nedenle onların başına gelen birbirleriyle karıştırılma olayı longan’ın da başına geliyor. Kabuğu ve çekirdeği yenmeyen yalnızca etli kısmı tüketilen longan’ın anavatanı ise Çin ve Güneydoğu Asya ülkeleri olarak biliniyor.
13. Rambutan
Rambutan nemli ve tropikal bölgelerde yetişen, yetiştirmesi kolay ve oldukça egzotik meyvelerden bir tanesi. Rambutan kısa zaman önce tüm dünyanın tanıdığı ve bildiği bir meyve haline geldi. Daha önceleri anavatanı...
Rambutan bitkisi liçi ve longan gibi tropik bitkilerin yakından akrabası. Haliyle meyvesi de bu bitkilerin meyvelerini andırıyor. Bu nedenle rambutan bazen liçi ve longan ile karıştırılıyor. Fakat bu meyveye uzun süredir aşina olanlar aradaki farkı hemen anlayabiliyor. Günümüzde Türkiye topraklarında da üretilmeye başlayan rambutan’ın anavatanı ise Güney Asya olarak biliniyor. Rambutan’ın insan sağlığına olan faydaları çok fazla ve bu nedenle tüm dünyada bu meyvenin tüketimi artmış durumda.
14. Yıldız Meyvesi (Carambola)
Dünyada daha çok “star fruit” ya da “carambola” olarak anılan egzotik meyve bizim dilimizde ise yıldız meyvesi adını taşıyor. Bu isimlerin hepsinin “yıldız” ekseninde toplanmasının sebebi meyvenin şeklinin yıldıza benzemesi....
Dünyada “star fruit” olarak bilinen yıldız meyvesi adını şeklinin yıldıza benzemesinden alıyor. Orijinal ismi ise carambola olarak biliniyor. Meyveyi ortadan kestiğinizde karşınıza tam bir yıldız şekli geliyor. Bu meyvenin tadı da çok güzel. Durum böyle olunca yıldız meyvesi tüm dünyada üretilen ve bolca tüketilen bir meyve haline geldi. Anavatanı Güney ve Güneydoğu Asya olan meyve yoğun bir antioksidan kaynağı olduğu için son yıllarda adından çok daha sık söz ettiriyor.
15. Kumkuat (Kamkat)
Turunçgiller familyasının boyut olarak en küçük üyesi olan kumkuat ya da kamkat insanların en çok tükettiği egzotik meyveler arasında yer alıyor. Bilimsel adı “Fortunella sp.” Olan kumkuat’ın birden fazla türü...
Kumkuat ya da kamkat turunçgiller ailesinin en küçük üyesi olarak biliniyor. Kumkuat burada bahsi geçen diğer tropik meyvelere göre soğuğa biraz daha dayanıklı. İnsan sağlığına pek çok faydası olan kumkuat bu özelliği nedeniyle dünya üzerinde en çok yetiştiriciliği yapılan egzotik meyveler arasında yer alıyor. Doğada çok fazla türü bulunan kamkat’ın bazı türleri yenebiliyor. Bu türlerin anavatanı ise başta Çin olmak üzere tüm Doğu Asya ülkeleri diyebiliriz.
16. Jackfruit
“Moraceae” (dutgiller) familyasına ait bir tür olan “Artocarpus heterophyllus” bilimsel adının dışında, dünyada “jackfruit wood” olarak biliniyor. Bu ağacın meyveleri de jackfruit olarak anılıyor ve en sevilen tropikal meyveler arasında...
Jackfruit’in tüm meyvelerden daha farklı bir özelliği ve unvanı var. Jackfruit ağaçta yetişen meyvelerin en büyüğü olarak biliniyor. Bir jackfruit meyvesi neredeyse ortalama bir insan ağırlığının yarısına kadar ulaşabiliyor. Anavatanı Güney ve Güneydoğu Asya olan meyvenin görünüşü biraz dudak uçuklatıcı olsa da tadı oldukça güzel diyebiliriz. Aynı zamanda çok sağlıklı bir meyve de olan jackfruit’in popülerliği gün geçtikçe artıyor.
Bonuslar:
17. Muz
Muz dünyada en çok tüketilen meyvelerin başında geliyor. Bunun nedenleri arasında kolay yenebilen ve besleyici bir meyve olması, tadının güzel olması ve yenilebilen çok fazla türünün olması örnek olarak gösterilebilir....
Bir dönem yalnızca ithal olarak ülkemize gelen ve fiyatları çok pahalı olan muz artık ülkemizde de yoğun şekilde üretiliyor ve nispeten fiyat olarak ucuzlamış durumda. Muz bizde olduğu kadar uzun yıllardır dünyada da en popüler tropik meyvelerden bir tanesi. Dünyanın her noktasında muz tezgahları süslüyor ve insanlar muzun aslında egzotik bir meyve olduğunu bile unuttu. Muzun gıda sektöründe kullanılmadığı alan yok. Pek çok yiyecek ve içeceğin muzlu versiyonları yok satıyor. Muz işlenmemiş olarak da çok yoğun şekilde tüketiliyor. Bu efsane meyvenin anavatanı ise bilinenin aksine Afrika değil Güneydoğu Asya, Hindistan ve Avustralya arasında kalan adalardır.
18. Kivi
Kivi tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişen bir meyve ve ülkemiz dünyada kivi üretiminde ilk on sıra içerisinde yer alıyor. Türkiye’nin ılıman bölgelerinin olması kivi üretimini mümkün hale getiriyor. Durum böyle...
Kivi de tıpkı muz gibi artık egzotikliği unutulan ve tüm dünyada yaygınlaşmış bir meyve. Kivinin muz kadar seveni belki de yok ama bu güzel kokulu ve sulu meyvenin sevenleri de hiç az değil. Kivi tatlılardan salatalara, et marinasyonundan şekerlemelere, içeceklere kadar her türlü alanda kullanılıyor. Kivinin anavatanı Çin olmasına rağmen günümüzün en büyük üreticisi konumunda Yeni Zelanda bulunuyor. Kivi ülke kültürüne öyle bir işlemiş ki Yeni Zelandalılar kendilerini “Kiviler” olarak da tanıtıyor. Kivi ülkemizde de yoğun olarak yetişiyor ve her semt pazarında veya ortalama bir markette kivi meyvesi bulmak oldukça kolay.
| Sıra | İçerik | Kullanıcı Puanı |
|---|---|---|
| 1 | Avokado | 8,7 |
| 2 | Ananas | 8,7 |
| 3 | Mango (Meyve) | 8,7 |
| 4 | Papaya | 8,3 |
| 5 | Ejder Meyvesi (Pitaya) | 8,7 |
| 6 | Guava | 8,7 |
| 7 | Çarkıfelek (Passiflora) | 9,3 |
| 8 | Hindistan Cevizi | 8,7 |
| 9 | Durian | 8,0 |
| 10 | Pomelo | 8,7 |
